Hé, deze pizza is gezond!
Dit hoorde ik een keer uit de mond van een vrouw komen die bij het diepvriesvak stond. Omdat ik zelf in de supermarkt werk, kom ik regelmatig in aanraking met producten en stond ik er nogal raar van te kijken dat er bij de kant-en-klare pizza's een gezonde variant tussen zou zitten. En dan bedoel ik écht gezond, want een pizza met spinazie en cherrytomaatjes uit de vriezer noem ik nou niet per se gezond, ook al zitten er groentes op.
Vervolgens hield ik haar even in de gaten en liep ongezien voorbij om te kijken wat voor pizza ze dan gekozen had. Was het uiteindelijk gewoon een 'Big Americain' met een mega afbeelding van de nutriscore op de voorkant die een groene A aan gaf. Voor mij een mooi gegeven om eens even wat dieper in deze materie te duiken en te gaan kijken naar hoe ik voorheen keek naar dit soort labels, groene en blauwe vinkjes en al die misleidende teksten die zo groot op de verpakking staan.
Om maar meteen van wal te steken, is de nutriscore een soort extraatje voor productmerken om de verkoop te verhogen. Als je product voldoet aan de trends van tegenwoordig en je daar een soort stempel voor kunt krijgen, wordt het aanzien groter, is het doel. Er wordt steeds meer gelet op het maken van gezondere keuzes, meer proteïne, minder verzadigde vetten, geen palmolie, etc... en als je dan als merk een goedgekeurd label krijgt en dat mega groot op de voorkant van de verpakking kunt zetten als bewijs, dan verkoopt het natuurlijk ook beter. Tenminste, als je gelooft dat dit de waarheid is..
Alleen, het is zo gezond allemaal niet en zo'n stempel zegt maar weinig over de werkelijke inhoud van wat je eet. Zelf werk ik op de groente- en fruitafdeling, maar alles wat écht gezond is, heeft helemaal geen label. Vaak bevat het nog niet eens een verpakking met de vermelding van de voedingswaarde, terwijl dit juist de écht gezonde producten zijn en dus des te meer die stempel verdienen dan de producten die zo zwaar bewerkt zijn om maar gezond te lijken. Het is een misleidene truc, die helaas toch in de meeste gevallen werkt.
De werkelijkheid achter deze nutriscore is dat het zich maar tot een bepaalde sector omvat. Neem bijvoorbeeld 'diepvriespizza's' of 'broodsalades'. Als je deze productgroep onderling met elkaar gaat vergelijken, komen dan de bewustere en minder bewuste keuzes naar voren. Op basis hiervan worden in de nutriscore opgenomen en krijgen ze een label, wat dus wilt zeggen dat een pizza met label A niet per se een gezonde keuze is, maar enkel als je deze vergelijkt met alle andere pizza's die binnen die groep ook beschikbaar zijn.
Toen ik op mijn 13e Anorexia ontwikkelde, moet ik je eerlijk vertellen dat ik echt totaal geen kennis had over voeding. Gezond evenals ongezond, ik at gewoon wat er op tafel kwam als mijn moeder gekookt had, ik volgde in groep 5 het Sonja Bakker-dieet door de reacties van mijn omgeving en verder at ik altijd op gevoel en waar ik zin in had. Toentertijd werd er eigenlijk nog niet zo veel wetenschappelijk onderzoek gedaan, uitgebracht en waren de foodtrends en dieethypes nog niet zo aan de orde. Dus, ik wist vrij weinig over de werking van mijn eigen lijf en de voedingsindustrie. Dit resulteerde uiteindelijk in de angst om überhaupt iets te eten of te drinken. Ik telde geen kcal, ik keek niet op de achterkant van verpakkingen en lette niet op de hoeveelheid macro's. Mijn Anorexia had het idee dat in alles wel iets slechts zat en dat zelfs aan een hap lucht nog extra gewicht kon hangen. In plaats daarvan schrapte ik het gewoon allemaal maar uit mijn dagpatroon en at of dronk ik het liefste niets. Zelfs water was op een gegeven moment bijna niet meer in me te krijgen, iets wat vooral mijn ouders veel zorgen baarde tijdens de warme zomermaanden.
Vervolgens belandde ik in het hele mentale zorgtraject en onderging ik mijn eerste klinische opname, waar ik in een groep meiden kwam die al wat langer een eetstoornis hadden en wél meer kennis hadden opgedaan over voeding. Niet de juiste, maar dat laat ik maar even achterwege. Het waren wel trucjes, gedrag en gedachten die ik ging nabootsen. Eens heeft iemand een bepaalde angst of gedachte geuit in groepstherapie of een gesprek, die vervolgens door anderen wordt opgepikt en zo wordt elke 'nieuweling' in de groep een soort van besmet met dezelfde angsten en gedachtes en neemt ze klakkeloos over. Net als ik. Wat er gebeurde, was dat ik bij alle producten naar de kcal op de verpakking ging zoeken; vetten, koolhydraten en eiwitten uit ging pluizen; geen voedingsmiddelen meer wilde die geen 'groen' of 'blauw' vinkje hadden (dat was toen wat de nutriscore nu heeft vervangen) en zocht naar natuurlijke voeding die een zo groot mogelijk laxerend effect zou hebben. Dit gedrag trok ik vervolgens in het extreme, waardoor mijn eetstoornis eigenlijk nóg heftiger werd dan dat die al was. Het zijn patronen die zich echt in me vastgegrepen hebben. Pas door de jaren heen, de therapie en educatieve sessies bij Rintveld en de deskundigen/diëtistes daar, kreeg ik een veel realistischer beeld over gezonde voeding en wat nu werkelijk nodig is om je lijf draaiende te houden.
Het leren hierover opende mijn ogen en hoewel de angst voor alle bovenstaande dingen en de neiging om toch naar die grote slogans op de voorkant van de verpakking te kijken en de keurmerken voor waarheid aan te nemen, bleven, ging ik er wel kritischer naar kijken.
Nog steeds merk ik dat het mijn ogen aantrekt wanneer ik door de schappen loop en heel groot 'goed voor gewichtsverlies', 'laag in vet', 'light', '...% minder suiker', 'koolhydraatarm', 'proteïnerijk', 'duurzaam geteelt', 'bewuste keuze', 'geen toegevoegd....' en 'vrij van....´ zie staan. Het zal waarschijnlijk niet alleen mij trekken of andere mensen met een eetstoornis, maar ook de gewone consument, wat uiteindelijk ook het doel is van de fabrikant. Deze claims moeten ervoor zorgen dat je wordt aangespoord om het te kopen en dus meegaan met een bepaalde voedingstrend.
Eerder liet ik me hier heel erg door misleiden en mijn eetstoornis vond het ook heel fijn dat dit soort dingen op de verpakking stonden. Ik geloofde ze meteen. Maar, nu ik heel veel onderzoeken naar voeding geluisterd, gelezen en erover geleerd heb, kijk ik bij het zien van zo'n statement eigenlijk eerst maar eens naar de achterkant van de verpakking om te zien wat voor 'zooi' er in werkelijkheid allemaal in zit.
Oké, met 'zooi' bedoel ik eigenlijk de werkelijkheid over de inhoud van het product. Hoe langer de lijst met ingrediënten, hoe ingewikkelder te termen om bijvoorbeeld aan te geven dat er suiker en vet in zit en hoe meer getalletjes je ziet staan, hoe bewerkter en minder natuurlijk het is. En daarbij dus ook minder gezond en voedzaam voor je lichaam.
Betekent dat per definitie dat het slecht is om het te eten of te drinken? Nee, ook niet altijd. Soms is het niet erg om even buitensporig iets te eten wat niet helemaal past in een extreem gezonde levensstijl of een product dat bewerkter is dan dat eigenlijk noodzakelijk is. Je lijf kan dat best hebben en het is goed toe te passen in je leefstijl, als je daarnaast ook maar gewoon zorgt dat je via natuurlijke producten als groente, fruit, bonen, soja, etc... de meeste voedingsstoffen binnenkrijgt en je lichaam daarmee de échte boost geeft die het nodig heeft om van te leven.
Zelf heb ik vanuit de restrictie die Anorexia altijd had de neiging om op de achterkant van de verpakking eerst naar de kcal te zoeken. Wat ik tegenwoordig heel vaak doe als ik die drang voel, is om me daarnaast af te vragen : 'Oké, ik ga nu kijken naar de kcal, maar hoe makkelijk kan ik die vinden?' Als ik merk dat het me best even tijd kost tussen alle info op het label om de kcal te vinden, weet ik dat het product bij lange na geen gezonde keuze is. Zie ik vrijwel in één opslag hoeveel energie het levert, dan is het in de meeste gevallen minder bewerkt (maar ook weer niet altijd).
Neemt niet weg dat ik de hele dag door alleen maar groente en fruit, veganistisch, puur, rauw of hoe je het ook maar wilt noemen, eet. Ik eet ook elke avond wel iets van chocolade, ijs, koek of iets dergelijks en dat pas ik ook gewoon toe in mijn leefstijl. Alleen eet ik daarnaast overdag vaak gewoon mijn portie gezonde voeding en heb ik daarnaast nog best wat ruimte over om een beetje te smokkelen op dat gebied.
Door het volgen van de MinnieMaud-methode heb ik weer geleerd om wat losser te zijn in mijn voeding en ook af en toe eens wat minder gezonds in te calculeren. Bij de start van deze methode moest ik zo ontzettend veel kcal eten, dat het voor mijn buik en darmen onmogelijk was om dat allemaal maar in 'gezonde' voeding, groente en fruit te verteren. Die hoeveelheden zouden onaangenaam groot zijn en doordat er nog een behoorlijk aantal kcal overbleven die ik daarnaast moest opvullen, ontstond er ruimte om angsten aan te gaan en ook de producten af en toe in te passen die tot de 'zooi' behoren.
Uiteindelijk ben ik blij dat ik dat kan, want anders zou ik in het gedrag van de Anorexia blijven hangen en mezelf restrictief voeding blijven ontzeggen. Je kwelt jezelf enkel door beperkingen in je eetpatroon en natuurlijk is een volledig bewerkte voedingsstijl het andere uiterste, maar als je zorgt dat je de juiste basis altijd binnenkrijgt, is er écht wel ruimte voor iets dat net even wat minder goed scoort op de voedingsmeter, ookal heeft het nog een nutriscore A, want daarvan weet ik nu dat het zeker niet altijd deze score verdient.
Healthy Food = Happy Food Happy Food = Happy Body Happy Body = Happy Mind
Reactie plaatsen
Reacties